A woman with a mission

Katrien Witteman bekijkt met Ramón Cadena van de International Commission of Jurists het concept manifest waarmee het congres werd afgesloten.

A woman with a mission

Dit keer niet ‘De hobby van ….’, maar ‘Het goede werk van Katrien Witteman: ‘A woman with a mission’. Katrien Witteman, (nu nog) rechter-commissaris bij de afdeling handel & insolventies, heeft als afgevaardigde van ‘Rechters voor Rechters’, een congres in Honduras bijgewoond. Een hele interessante reis voor een stichting die zeer goed werk verricht.

Rechters voor Rechters

De Stichting Rechters voor Rechters is in 1999 opgericht en zet zich in voor collega-rechters in het buitenland die in moeilijkheden zijn gekomen (of dreigen te komen) vanwege hun beroepsuitoefening. De ondersteuning is vooral immaterieel van aard.

Katrien hoorde tijdens haar buitenstage als advocaat over de stichting Advocaten voor Advocaten en besloot, omdat daar vraag naar was, haar diensten aan te bieden als vertaler van en naar het Spaans. Toen zij later rechter werd, en er ook een stichting Rechters voor Rechters bleek te bestaan, heeft zij zich ook daar ‘gemeld’. Eind oktober vorig jaar is Katrien, voor de eerste keer, namens die stichting afgereisd naar Honduras om daar het congres ‘Experiencias sobre la defensa de la independencia judicial’ (ervaringen met de verdediging van de rechterlijke onafhankelijkheid) bij te wonen.

Honduras

Een groot probleem in Honduras is het gebrek aan onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de oneerlijke en discriminerende toepassing en interpretatie van het recht.

In Honduras vond op 28 juni 2009 een staatsgreep plaats. Tijdens en na deze staatsgreep hebben vele mensenrechtenschendingen plaatsgevonden. Demonstraties zijn gewelddadig beëindigd, er was sprake van massa-arrestaties zonder registratie van de arrestanten en van (seksueel) geweld tegen gedetineerden. Vele rechters hebben de facto-regering van Micheletti gesteund, waardoor de fundamentele rechten binnen het recht niet gewaarborgd konden worden. Er zijn wel rechters geweest die zich hiertegen hebben verzet, maar hun aantal was te klein om een verschil te maken. [nieuws over Honduras]

Het congres

Zoals de titel al doet vermoeden, stond tijdens het congres de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht centraal. Een onderwerp waar alleen al een heel artikel over geschreven kan worden. Een bezoekje aan de site van Rechters voor Rechters is daarom ook zeer aan te raden. Kort samengevat komt het erop neer dat de rechterlijke macht in Midden-Amerika zeer kwetsbaar is en dat het gebrek aan veiligheid een groot probleem is. Zo worden in Guatemala rechters benoemd voor vijf jaar. Zij kunnen worden herbenoemd, maar dit kan ook zonder nadere motivering achterwege worden gelaten, erg makkelijk als je van kritische rechters af wilt komen. Een voorbeeld van onveiligheid is de moord op een rechter, Mireya Mendoza, op klaarlichte dag midden op straat in een Hondurese provinciestad juli vorig jaar. Omstandigheden waar wij ons in Nederland niet veel bij kunnen voorstellen.

Samen sterk

Het werk van Rechters voor Rechters trekt Katrien aan omdat de stichting zich sterk maakt voor rechters in andere landen die te lijden hebben van de kant van hun regering vanwege hun inspanningen voor de mensenrechten of gewoon omdat zij hun werk doen. Inmiddels heeft zij ervaren dat die rechters het als een enorme steun ervaren dat rechters, ergens anders op de wereld, zich sterk maken voor hen. Zij is dan ook blij dat zij door haar talenkennis als woordvoerder voor Rechters voor Rechters op kan treden.

Buitenland roept

Afdeling insolventie heeft maar kort mogen genieten van Katrien. Binnenkort verlaat zij de afdeling insolventie helaas weer om, naar zij hoopt, snel weer een ander buitenlands avontuur aan te gaan. Katrien is namelijk toegelaten tot de pool van experts van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Experts in deze pool kunnen worden uitgezonden op zogenoemde ‘civiele missies’. Bij deze missies gaat het om ‘fragiele staten’ waar de rechtsstaat nooit heeft bestaan of na bijvoorbeeld een burgeroorlog weer opnieuw moet worden opgebouwd. Nederland levert aan de Verenigde Naties of aan de Europese Unie experts die aan deze (weder)opbouw kunnen bijdragen. Dat zijn niet alleen rechters maar ook bijvoorbeeld politieagenten, zoals bij de missie naar Kunduz, die veel in het nieuws is geweest vanwege de ‘switch’ van Groen Links.

Katrien, bedankt voor het (eigenlijk te korte) interview en veel succes met de komende buitenlandse missies!

Diana Bokma

 

Dit bericht is met toestemming overgenomen uit NH Kanaal, Personeelsblad voor de rechtbank Noord-Holland, Nr 7 – maart 2014, p. 5.